Kanıksamak Nedir?

Günlük hayatımızda yaşadığımız olaylara, duyduğumuz cümlelere ya da aldığımız haberlere karşı yarattığımız bir duygu durumu olan kanıksamak nedir? Kanıksamak kelimesi TDK ‘da ” Çok tekrarlanmak yüzünden etkilenmez, tepki göstermez olmak, alışmak. ” anlamını taşır. Ancak alışmak bir yere ya da bir şeye karşı hissedilen yabancılaşma hissinden kurtulmaktır. Yeni bir eve, yeni bir şehre, tanışılan bir kişiye alışılabilir. Kanıksamak ise alışmaktan biraz farklı ve olumsuz bir anlam içerir. Kanıksamak bir nevi duyarsızlaşmaktır. Ruhun artık karşılaştığı bir olay ya da olaylar , sözler ya da tepkiler üzerine hissizleşmesi, bir nevi narkoz alması durumudur.

İnsanlar günlük yaşam içerisinde birçok şeyi kanıksayabilir. İzlediğimiz haberler, adaletsizlik, siyasi olaylar, ders notları, kimi zaman işimiz kanıksadığımız konular arasına dahil olabilir. Örneğin televizyonda her gün izlediğiniz bir savaş haberi zamanla kanıksanır. Başlarda olumlu ya da olumsuz tepki verdiğiniz, üzüntü duyduğunuz bir haber her gün karşınıza çıkmaya başladıkça zamanla tepkisiz kalmanıza, artık onu umursamamanıza yol açar. İşte bu durum kanıksamaktır. Kanıksadığınız o savaş haberi artık gözünüzde sıradan bir hal almıştır.

Kanıksamak genel bir ruh hali durumu aldığında zararlı olabilir. Örneğin başta büyük aşk ile başlayan ilişkilerde, çiftler arasında yaşanan kanıksama, ilişkilerin sona ermesine ya da boşanma gibi olumsuz durumlara yol açabilir. Ya da aslında duyarlı davranmanız gereken bir konuda duyarsız ve tepkisiz kalmanıza sebep olabilir. Normal şartlarda tepki vermemiz gereken şiddeti önemsememek, derslerden alınan zayıfları umursamamak, kötü haberleri görmezden gelmek, istismarı göz ardı etmek farkında olunmayan bir durumdur. Ancak zamanla bu kanıksamalar kişiyi duygusuz, bencil ve farkındalığın olmadığı bir dünyada yaşamaya iter. Bu durum da zamanla toplumda olumsuz anlamda sosyolojik bir değişime yol açabilir.

Bu gibi durumları önlemek için kanıksamaya karşı önlem almak gerekir. Öncelikle kanıksamanın doğal bir durum olduğunu ve herkesin başına gelebileceğini bilmek önemlidir. Kanıksamadan kurtulmak için ise kişilerin içinde bulunduğu fikirleri düşünüp değerlendirmeleri, bu düşünceleri sorgulamaları gereklidir. Doğruyu bulmak, düşünmek ve biraz sorgulamak yanlışların farkına vararak , kanıksamışlığı azaltmayı ve toplum olarak gelişmeyi hızlandırma yolunda önemli bir adım olacaktır.