Opoid nedir?
Yapılan araştırmalarda her yıl onlarca kişinin ölümüne yol açtığı ileri sürülen, bağımlılık yaratarak kişilerin hayatlarını son derece olumsuz etkileyen opioid nedir? Opioid haşhaştan elde edilen ve vücutta morfin gibi etki gösteren kimyasal bir ağrı kesicidir. Ağrı kesici etkisi ile birlikte kişiye keyif, mutluluk, rahatlama ve gevşeme gibi pozitif duygu durumları kazandıran ilaç gereğinden fazla kullanıldığında kişiler üzerinde bağımlılığa yol açabilir.
Opioid Nedir? Opioid Nasıl Kullanılır?
Opioid, analjezik (ağrı kesici) olarak kullanılan bir ilaç türüdür. Bu ilaç ağrı kesici etkisinin yanında kişiye öfori (mutluluk, coşku) ve sedasyon (yatışma) hissi de vermektedir. Opioid doğrudan haşhaştan elde edilen bir ilaçtır. Bununla birlikte opioid kavramı vücutta bu ilaç ile hemen hemen aynı etkilere yol açan tüm sentetik ağrı kesiciler için de kullanılmaktadır.Bu ilaçların vücut üzerinde uyku, uyuşukluk, sersemlik gibi etkileri bulunduğu için bazı kaynaklarda “narko” kökünden gelen narkotik kavramı ile de karşılaştırılabilir.
Opioid kötü kullanımı sonucu kişilerde eroin ile benzer bir bağımlılık yaratabilir. Bununla beraber tıbbi tedavi sırasında bağımlı olan kişilerde ve opioid tarzı ilaçlara ulaşımı kolay olan sağlık personellerinde de bağımlılık gözlenebilir. Ayrıca kullandığı ilaçları tıbbi sağlayıcılardan ve tedavi programlarından elde eden kimselerde de opioid bağımlılığı gözlenmektedir.
Opioid Bağımlılığı Tedavisi Nasıldır?
- Opioid bağımlılığına psikiyatri polikliniğinde değerlendirilme yapılarak teşhis konur.
- Teşhisi netleştirebilmek için hastaya poliklinikte nöropsikiyatrik ve psikolojik testleri uygulanır.
- Hastaya opioid bağımlılığı teşhisi konduktan sonra, hastanın psikolojisinin değerlendirilebilmesi için aile görüşmesi gerçekleştirilir.
- Tüm test ve görüşmeler sonrasında hasta tedavi programına dahil edilir.
- Tedavi sürecinde hastaya bir başlangıç tedavisi uygulandıktan sonra fizik muayene, mental durum muayenesi, formal psikiyatrik değerlendirme, ilgili laboratuvar testleri gibi tedavi süreçleri başlatılır.
- Tedavi süreci boyunca hastanın tansiyon, nabız, ateş ve solunum gibi yaşamsal faaliyetleri yakından takip edilmelidir. Opioid bağımlılığının tedavi sürecinde ilaç tedavisi önemli bir yer tutar. Hastaya bu aşamada naltrekson, metadın, bupronefrin gibi ilaçlar verilmektedir. İlaç tedavisinin yanı sıra grup terapileri, çift ve aile terapileri de opioid bağımlılığı tedavisinin olmazsa olmaz parçaları arasındadır.