İlkokullarda öğrencilerin mutlaka bir tane edindiği ve daha çok geometri gibi sayısal derslerde kullanılan araç, iletki nedir? İletki bir tür açıölçerdir. Minkale adı ile de bilinen bu araç açıları ölçmeye yarar. Görüntüsü yarım ya da tam daire şeklinde olan iletkilerin üzerlerinde açıların derecelerini gösteren ölçekler bulunur.
İletki Nedir?
Açıölçer bir araç olan iletkinin alt kısmı düz bir cetvel şeklindedir. Üst kısmı ise bu cetvelin iki tarafından başlayan yarım daire biçimindeki bir yaydan oluşur. İletki sayesinde tüm çokgenlerin açıları rahatça hesaplanabilir. İletki ile açı değerlerini bulabilmek için yay üzerindeki kısma ve tam ortaya denk gelen merkez noktasına bakılır. Bu merkez noktası bazı iletkilerde cetvel kısmının tam ortasında yer alan oval çıkıntı üzerine bir artı işareti konularak belirtilmiştir. Yeni nesil iletkilerde ise bu nokta oval çıkıntının ortasında bulunan bir delik ile işaretlenmiştir.
Tipik bir iletki çoğunlukla 1°lik aralıklar ile ölçeklendirilir. Bu iletkilerde her 5 ya da 10°lik aralık uzun bir çizgi ile belirlenmiştir. Daha profesyonel ve karmaşık işlerde kullanılan iletkilerde ise daha hassas ölçeklendirmeler bulunur. İletkiler sayesinde açılar 0 dereceden 180 dereceye kadar ölçülebilir. Merkez noktası tam olarak 90 derecenin karşınıza denk gelir. İletki ile ölçülen açıların ölçülmesinde «derece» ve «radyan» birimleri kullanılır.
İletki Nasıl Kullanılır?
Açıların ölçüsü bulunmak istendiğinde sırası ile şu işlemler yapılır. Ölçülmek istenen açının üzerine yerleştirilen iletkinin cetvel kısmı açının kenarlarından biriyle çakıştırılır. İletkinin merkezi ile açının köşesi ise üst üste getirilir. Açının diğer kenarının iletkinin üzerinde gösterdiği sayı açının ölçüsünü verir. Bazı iletkilerde hem radyan hem de derece ölçüleri yer alabilir. Bu durumda bir açı radyan ya da derece birimleri ile ölçülebilir.