Uzay kirliliği nedir?

İnsanoğlu olarak koskoca dünyayı kirlettiğimiz yetmemiş gibi doğayı yok etme faaliyetlerimize bir yenisini ekleyerek uzay kirliliği de yarattık. Peki son yıllarda çokça ismini duyduğumuz uzay kirliliği nedir? Son 40 yıldır dünyayla birlikte keşfetmeye çalıştığımız uzayı da sırf meraktan kirletmeye başladık. Yani yapılan çalışmalar tarafından uzaya gönderilen ancak artık hiçbir işlevi kalmayan cisimlerin tümü uzay boşluğunda durmaya devam ediyor. Uzay araştırmaları için gönderilen uydular, roketler gibi tüm maddelerin yörüngede oluşan patlamaların atıkları nedeniyle uzay kirliliği oluştu. Tabi bu sorun şimdilik insanların sorunu değil ancak uzayda bulunan atıklar önümüzdeki 25 yıl içerisinde ciddi sorunlara yol açacak. Uzay kirliliğinin başlangıcı olarak aslında 1957 yılında Ay’a gönderilen Sputnik I’in fırlatılması olarak gösterilebilir. Fakat Sputnik I görevini tamamladıktan yıllar sonra uzay boşluğunda tutunamayıp dünyaya geri dönmüştü. Bilinen en eski uzay çöplüğünün ilk hurdası ise 1958 yılında ABD tarafından uzaya fırlatılan Vanguard I isimli orta yörünge uydusudur. Bilinen ve uzay boşluğunda tutunmayı başarmış olan bu uydu en uzun kalan çöp unvanını da taşıyor.

Tabi bu araştırmalar Sputnik’le kalmayıp, Ay, Mars ve Venüs gibi farklı gezegenlere gönderilen araçlar, gözlem yapmak için kullanılan uzay teleskopları da uzay kirliliğinin bir başka nedeni. İşte tüm bu işe yaramayan cisimler, roket parçaları, ölü uydu ya da yakıt tanklarının artıkları Dünyanın etrafında bir hurda yığını şeklinde duruyor.

Uzay kirliliği son on yılda 1.7 kat arttı

Dünyanın çevresinde dolanan bu hurdaların sayısı ise dudaklarınızı uçuklatabilir. Evet bunu da başardık üstelik bu kez bilim adına uzaya tam 700.000 hurda bıraktık. Üstelik sadece cisim atıkları değil astronot eldivenleri bile bu atıkların arasında. Bu nesneler şimdilik insanoğlu için zararlı değil ancak hurda yığını bir uydu ile çarpışırsa bu durum uydu yörüngesini değiştirerek o uydunun dünyaya düşmesine bile neden olabilir. Üstelik bu hurdalar yer çekiminin gücü adına Dünya ile birlikte hareket etmeye başladı. NASA tarafından açıklanan verilere göre ise 2008’den itibaren geçirdiğimiz on yıl boyunca uzaydaki hurda sayısı 1.7 katına çıktı.