Tarihi Para: Sikke Nedir?

sikke nedir, sikke ne demek, sikke anlamı, sikke tarihi

Günümüze ulaşana kadar birçok toplum ve medeniyet çok farklı para birimleri ve para türleri kullanmıştır. Sikke bu para türlerinden biridir. M.Ö. 7. yüzyılda Anadolu’da Lidyalılar tarafından icat edilen sikke nedir, gelişimi nasıl olmuştur yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Sikke Nedir? Ne Anlama Gelir?

Anadolu’da icat edilen ilk para olan sikke, o dönemde mal ve hizmetlerin değerlerini fiyat olarak ölçen değişim aracıdır. Her zaman metalden elde edilen sikke, ağırlığı önceden ayarlanmış bir paradır. Geçmişte henüz Anadolu’da para icat edilmemişken insanlar tahıl ürünleri, hayvanlar, ev ve tarım aletleri, üç ayaklı kazanlar, balta gibi araç ve gereçler ile ekonomik ilişkilerini yürütmüştür. Ancak sikkenin icat edilmesi, bu araç gereçlerin para yerine kullanılmasına son vermiştir. İlk sikkeler altın ve gümüş karışımından hazırlanmıştır. İlk sikkeyi ilk Lidya Kralı Kroisos (Krezüs) bastırmıştır. Ancak zamanla topraktan, ağaç ve metalden de sikkeler basılmaya başlanmıştır.

Sikkelerin Özellikleri

Arkeolojik kazılara göre ilk sikkenin sahipleri Anadoludan, Lidyalılardır. Sikkeler zamanla batı Anadolu’ya Akdeniz havzasına ve Ege bölgesine yayılmış, bir süre sonra tüm anadoluda kullanılır hale gelmiştir. Sikkeler incelendiğinde, basıldığı devlet ya da bastıran kişi hakkında bilgi verir. Örneğin Lidya krallığı tarafından basılan sikkelerin üzerinde aslan betimlemesi vardır. Her sikkenin üzerinde o devletin önem verdiği simgelere rastlanır. Kimilerinde tanrı ve tanrıça betimlemeleri yer alırken kimilerinde mitolojik kahramanlara ya da hayvanlara rastlamak mümkündür.

Sikke; altın, gümüş, bakır, bronz, alüminyum vb. madenlerin alaşımından hazırlanabilir. Sikkeler basıldıkları devletin  şeklini, basıldığı bölgeyi, hatta kimi zaman o dönemde yaşanan tarihi olaylar ve gerçekleri belirtir. Kimi sikkelerde günümüzde yetişmeyen bir bitkiyi,  yıkılmış bir binayı, kaybolmuş bir heykeli ya da artık ortadan kalkmış bir şehrin ismini bulabilmek mümkündür. Sikkelerin yapım maddeleri değerli madenlerden oluştuğu için kağıt paraya göre daha üstün ve değerlidir. Kullanımı kolay ve pratiktir. Sikkeler Anadolu, Hindistan ve Çin gibi farklı ülkelerde ortaya çıkmış, Cumhuriyet’in ilk yıllarında ortadan kalktığı anlaşılmıştır. 1924 ve 1925’te çıkarılan 411 ve 624 sayılı yasalar ile sikke kullanımı artık yerini diğer para türlerine bırakmıştır.