Nebula Nedir?

Astronomi ile uzaktan yakından ilgilenenlerin adını mutlaka bir kez duyduğu, gizemli yapısı ile herkesin merak konusu olan nebula nedir? En kısa ve basit tabir ile nebula uzayda yer alan toz ve gaz bulutudur. Dünyadan çıplak gözle görülme imkanı bulunan nebulalar galaksilerin en temel bileşenlerinden biridir. Yıldızların arasında bulunan boşluklarda yer alan nebulalar ışık enerjisi ile görünür hale gelir. Nebulalar gaz bulutu olmadan önce bir yıldızdır. Ancak bu yıldızlar zamanla çökerek çekirdekten meydana gelen basınç ve ısı yüzünden 100.000.000 derecelik bir sıcaklık etkisi yaratır. Bu etki yıldızda gaz salınımı yapar ve gazlar birbirine yaklaşarak bir gaz bulutu meydana getirir. Meydana gelen bu gaz bulutlarının sıcaklığı 15.000 derecedir. Hidrojen, helyum ve diğer iyonize gazlardan oluşan bu özel bulut nebulayı oluşturur.

Nebula Çeşitleri

Yaklaşık olarak yüzde 99’u gazdan oluşan nebulalar, evrendeki yıldız ve yıldız sistemlerinin oluşumu için son derece önemlidir. Görünür hale gelmelerini yıldızların yaydıkları ışık enerjisi sayesinde gerçekleştiren nebulalar, galaksilerin temel bileşenlerini oluşturur. Oldukça renkli ve etkileyici görünümleri bulunan nebulalar şekillerine göre bazı çeşitlere ayrılır.

1 . Salma Bulutsusu : Çok sıcak iyonize gazlardan oluşan salma bulutsusu, kırmızı görünümlü kendi ışığına sahip nebulalardır.

2 . Karanlık Bulutsular : Karanlık bulutsular çok yoğun ve koyu renkli bulutsulardır. Yansıma ve salma bulutsuları ile birlikte yer alan bu bulutsular ancak kızılötesi gözlemler ile incelenebilir. At Başı Bulutsusu en çok bilinen karanlık bulutsudur.

3 . Yansıma Bulutsusu : Bu bulutsu yakınında bulunan bir yıldızdan yansıyan ışık sayesinde aydınlanır.

4 . Gezegenimsi Bulutsu : Gezegenimsi bulutsular tıpkı Güneş ‘e benzer bir kütleye sahip ömrünün sonu gelmiş yıldızlardan oluşur. Bu yıldızlar dış katmanlarını uzaya saçtıktan sonra geride sıcak beyaz bir bulutsu bırakır.

5 . Süpernova Kalıntıları : Şiddetli bir süpernova patlaması sonucu ortaya çıkan kalıntılar, dağınık şekillere sahip bulutsular arasında yer alır.

İsimlerini görünümlerinden alan ve en çok bilinen nebulalardan bazıları Avcı Nebulası (Orion), Yengeç Nebulası (Crab Nebula), Eskimo Nebulası, Atbaşı Nebulası (Horsehead Nebula) , Kedi Gözü (Cat Eye Nebula) , Şahin Nebulası ( The Eagle Nebula ) , Kelebek ( The Butterfly)  ve Yaratılış Sütunları ( Pillars of Creation ) nebulasıdır.