Herhangi bir televizyon programı ya da mühendislik fakültelerinde onun adını duyarsınız da peki bu momentum nedir? Momentum kelime anlamıyla hareket eden herhangi bir kütlenin ölçümüne verilen isimdir. E peki bu momentum nasıl olur da spordan siyasete her alanda kullanılır?
Momentum kazanmak tabiri televizyonlardan evimizin salonlarında çınlayan bir kelime dizilimi… Örneğin sporda momentum nedir dediğimiz zaman bir futbol takımının başarılarına başarı ekleme halinde yorumcuların dilinden düşmeyen ciddi bir terimdir. Fizikte momentum ‘p’ sembolüyle gösterilir.
Momentum bir nicelik midir?
Albert Einstein’ı anımsatan kelime momentumun Einstein’la uzaktan yakından ilgisi olmamasına rağmen anımsattığı doğrudur. Hızın bir vektörel nicelik olduğu dünyamızda momentum da büyüklük ya da küçüklüğün yanı sıra bir niceliktir. Ancak momentum korunumlu bir niceliktir. Kapalı bir sistemin yani dış kuvvetlerin etkisi altında kalmazsa eğer momentum değişmeyecektir. Newton üstadın ikinci yasası şeklinde ifade edilen momentum aslında görelilik teorisi içinde de geçerlidir.
Momentum nerelerde kullanılır?
Hayatımızın her alanında ivme önemli bir etken. Peki böyle fiziksel bir terim olan momentum nedir sorusunu aştığımıza göre arkasından gelecek ikinci ve en önemli soruya yeniden dikkatleri çekmek gerekir ki momentum nerelerde kullanılır? Momentumu sadece uzay bilimleri, fizik gibi ciddi konuların ana elemanı zannedenler yanılıyor. Çünkü momentum hayatımızın içinde neredeyse her alanda kullandığımız bir şeydir. Mesela bebeğiniz olduğunu varsayalım. Momentum bebek aramasını itme durumudur. Ya da anneleriniz temizlik yaparken sizden ‘öteye’ çekmenizi istediği o koltuğu itme durumunuz momentumdur. Bunların yanı sıra güneşin etrafında dönen tüm gezegenler bir trafik kazasında birden fazla aracın çarpışmasının da momentum olduğunu unutmamalısınız. Yani artık bir kaza gördüğüde ‘Aaa momentuum’ diyebilirsiniz. Bu örneklerden yola çıkarak günlük hayatımıza fizik gibi okullarda okutulurken tercihen matematikten sonra en itici ders olan fiziğin aslında tam olarak her anlamda bizi etkilediğini söylemeye gerek yok. Ancak dönen her nesne momentum değildir. Öyle ki dönen nesneler örneğin bir bisikletin tekerlekleri gibi, momentumun açısal bir elemanıdır. Bisikletin tekerleklerinin dönmesi bisiklete ancak açısal bir momentum kazandırır. Özetle itme kuvvetinin kullanıldığı her alan momentumu hayatımızın tam ortasında tutar.