Okullarda öğrencilere birinci sınıftan itibaren eğitimi verilmeye başlayan, metematiğin en temel konularından biri olan birim kesir nedir? Birim kesir nedir konusuna geçmeden önce kesir nedir, ne anlama gelir sorularının yanıtı vermek gerekir.
Kesir Nedir?
Kesir matematikte her bir birimin eşit olarak bölündüğü parçalardan biri ya da birkaçıdır. Kesirler pay ve payda olarak iki kısımda toplanır. x/y ya da a/b gibi bir formda yazılan ifadelerdir. Alt kısım yani payda, herhangi bir bütünün eşit parçalarının sayısını ifade eder. Eğer payda 10 ve 10’un katlarından meydana geliyorsa bu kesir ondalık kesirdir. Eğer kesir ondalık kesir değilse bayağı kesir, ondalık kesir ile birlikte bir ya da birkaç birimi içine alıyorsa bileşik kesirdir. Pay ise bütünün eşit parçalarından kaç tane alındığını gösterir.
Kesirler belirli bir oranı ifade ederler. Kesirler yazılırken ortada bir kesir çizgisi bulunur. Üstte pay altta ise payda vardır. Kesirler kendi arasında farklı çeşitlere ayrılır. Örneğin; payı paydasından küçük olan kesirlere basit kesir denir. Payı paydasından büyük ya da payı ile paydası eşit olan kesirler bileşik kesirlerdir. Bir sayma sayısı ve bir basit kesir ile birlikte yazılan kesir türlerine ise tam sayılı kesirler denir. Bileşik kesirler aynı zamanda tam sayılı kesirlerdir. Payı 1 olan kesirler ise birim kesir olarak isimlendirilir.
Birim Kesir Nedir? Birim Kesir Örnekleri
Payı yalnızca 1 olan kesir türlerine birim kesir adı verilir. Bir bütünden ayrılan eş parçalardan her biri birim kesir olarak adlandırılır. Birim kesirlerinin tümünün pay kısmı her zaman 1 olmalıdır. Örneğin; 1/7, 1/10, 1/4 gibi kesirler birim kesirdir ve bu kesirlerin pay kısmı her zaman ”bir”dir. Her bir kesir, birim kesirlerle ifade edilebilir. Birim kesirlerde bir bütün ne kadar çok parçaya ayrılırsa, parçalar o kadar çok küçük olur. Aynı şekilde birim kesirler paydası büyüdükçe küçülür, paydası küçüldükçe büyür. Birim kesirler bir bütünün parçalarıdır. Bu yüzden sayı doğrusundaki yeri de 0 ile 1 arasında olmalıdır. Sayı doğrusunda bir birim kesir gösterilmek istendiğinde 0 ile 1 arası kesrin paydası kadar parçaya bölünür, 0’dan sonraki ilk parça işaretlenir.