‘Kim Milyoner Olmak İster?’ adlı yarışma programında “Kirli kartopu hangisinin diğer adıdır” sorusu birçok kişi tarafından merak konusu oldu. Peki aslında yanıtı herkesin bildiği bir cisim olan kirli kartopu nedir? Kirli kartopu kelimesinin diğer adı nedir? Yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Kirli Kartopu Nedir?
Kirli kartopu hepimizin bildiği, en azından aşina olduğu bir gök cisminin, kuyruklu yıldızın bir diğer adıdır. İsminin tersine gerçekte bir yıldız türü olmayan kuyruklu yıldızlar buz, kar ve kayadan oluşur. Birçok gök cisminden farklı olarak parlak renkli olan kuyruklu yıldızların uzun bir kuyruğu mevcuttur. Güneş sisteminin kalıntıları olarak bilinen bu oluşumlar genellikle var oldukları süre boyunca evreni dolaşır. Kirli kartopu, buzlu çamur topu gibi farklı isimler ile anılan kuyruklu yıldızların çapları birkaç kilometreyi bulabilir.
Kuyruklu yıldızlar içeriğinde bol miktarda kaya, metal, su, azot, metan ya da karbondioksit buzu içerir. Gök cisminin içerdiği bu buzlar, cisim Güneş’e yaklaştıkça buharlaşır. Buharlaşan buzlar kuyruklu yıldızın çevresini sararak gidiş yönünün tersinde bir kuyruk oluşturur. Göktaşına verilen kuyruklu yıldız ismi de buradan gelmektedir.
Kirli Kartopunun Bölümleri Nelerdir?
Kirli kartopu yani kuyruklu yıldız 5 farklı bölümden meydana gelir. Bunlardan ilki kuyruklu yıldızın en iç kısmını oluşturan, yani çekirdek olan nüvedir. Koma nüvenin dış kısmını oluşturan bir tür buluttur. Bir diğer bölüm olan hidrojen bulutu, komanın dışını saran katmandır. Toz kuyruğu yıldız hareket halindeyken çekirdekten sızan tozların birleşiminden oluşur ve yıldızın kuyruk kısmından birini meydana getirir. Son bölüm olan iyon kuyruğu ise Güneş ile yıldızın karşılaşması sonucu ortaya çıkan gazlardan meydana gelir.
Kirli Kartopunun Özellikleri Nelerdir?
- Kirli kartopu evrende dolaşırken arkasında toz bırakır. Bu tozlar genelde dünyaya göktaşı yağmuru olarak düşer.
- Güneşe yeterince yakın olmadıkları için gözle görülmezler.
- Kirli kartoplarının buzlarının tümü buharlaşmaz. Güneşten uzaklaştıkları an yeniden donarak yollarına devam ederler.
- Kirli kartopları gündüzleri 50 dereceye kadar ısınabilir. Geceleri ise -200 dereceye kadar soğuyabilir. Yüzeylerinin pürüzlü olmasının sebebi geceleri gerçekleşen bu keskin soğumalardır.
- En ünlü kirli kartopu türü Halley kuyruklu yıldızıdır.