Son yılların korkutanı: Fil hastalığı nedir?

Yerli yabancı haber sitelerinin ilginç haberlerinden görenlerin ‘dağlara taşlara’ havale ettiği fil hastalığı nedir? Halk arasında fil hastalığı olarak bilinse de tıp dilindeki adı aslında lenfödemdir. Fil hastalığı denmesinin nedeni de bir bacağın ya da kolun ciddi anlamda şişmesinden dolayı ilginç bir görüntüye neden olması. Fil hastalığı bulaşıcı bir hastalık olmadığı gibi kalıtsal yolla geçen bir hastalık da değil. Vücutta bulunan lenf sıvısının miktarının artmasıyla deride ortaya çıkan ve doku aralıklarında yayılarak birikmesiyle meydana gelen bir hastalıktır. Lenf  sisteminde hücreler sıvının süzülerek kana karışmasını sağlar işte bu dengenin bozulması sıvı vücutta birikmeye başlar. Bu birikim yani lenf sistemindeki dengesizlik de sonucunda fil hastalığını getirir.

Fil hastalığı da ilginç bir hastalık olarak tıp literatürüne giriyor çünkü buna neden olan durumlar net olarak belirlenememiş. Yani örneğin sigara tüketimi, hareketsizlik, sağlıksız beslenme ve stres kalp hastalıklarının nedeni olabiliyor ancak fil hastalığına neden olan böyle bir durumdan henüz söz etmek pek mümkün değil. Lenfödemin nedeni asla kesin olarak bilinemezken cerrahi müdahale, radyasyon, enfeksiyon gibi dış etkenlerin bu hastalığa yol açabilir olarak yorumlanıyor. Meme kanseri gibi kanser

türleri de lenflerin düğümlenerek sıvı geçirgenliği görevini yerine getirmemesine dolayısıyla fil hastalığına neden olmasına bir gerekçe olarak gösterilebiliyor. Lenflerdeki yapısal bozukluktan kaynaklanabilen fil hastalığı asalak solucanların bıraktığı larvalar nedeniyle de oluşabiliyor. Ayrıca dünyanın en tehlikeli hayvanı olarak kabul edilen sivrisineklerin de taşımacılık görevi fil hastalığının oluşmasına neden olabiliyor. Kanser tedavisi için görülen radyoterapi de lenf yollarının hasar görmesine neden oluyor. Fil hastalığı radyoterapinin bıraktığı hasarla birlikte vücutta yer etmesine neden olabiliyor.

Fil hastalığının belirtileri nedir?

İlginç hastalıklar listesinde ilk 10’a girebilen fil hastalığının ilk belirtisi deri altında bulunan dokularda kalınlaşma ya da büyümesidir. Bununla birlikte kol ve bacaklarda dolgunluk hissinin artmasıyla deride gerginlik oluşmaya başlar. Fil hastalığı kolda başlıyorsa el parmaklarında, bacakta başlıyorsa ayak parmaklarının hissizleşmesi olarak ikinci belirtisini göstermiş olur. İlerleyen fil hastalığıyla birlikte giysilerin olmamaya başlaması, bilezik, yüzük, ayakkabı gibi ki bu durum yerine göre değişiyor aksesuarların artık giyilememesiyle birlikte kendini daha çok göstermeye başlar. İdrarda beyazlamayla birlikte halsizlik, sağlık bozulması, erkeklerde penisin esnekliğini kaybetmesi, kadınlarda vajinanın kalça ile birleştiği bölgede büyüme ya da şişmenin yanı sıra iç organlardan dalak ve karaciğerde büyüme olarak kendini gösterir. Ne yazık ki fil hastalığı tedavisi henüz tam olarak yapılamıyor. Tedavi uygulanan bölgede sadece şişliğin azalması engellenebiliyor ancak tamamen kurtulmak neredeyse mümkün olamayabiliyor.