Çocuk hakları nedir? Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin

maddeleri nelerdir?

Her ne kadar Türkiye’de dehşete düşüren vahşi insanların bedenlerine açtığı zararları anlatan utancımıza utanç katan haberlerin baş rolü olsalar gibi görünseler de kelime anlamıyla bebeklik ve ergenlik çağı arasındaki dönemi yaşayan insana çocuk denir ve çocukların hakları vardır! Peki çocuk hakları nedir? Her ne kadar yaşları küçük olduğu için herhangi bir hakları yokmuş gibi görünse de çocukların doğuştan dünya çapında korunan hakları vardır. Tüm çocukların barınma, eğitim, sağlık, fiziksel, psikolojik ya da cinsel sömürüye karşı korunma gibi önemli hakları vardır ve bu haklar evrensel olarak korunur.

Çocuk hakları dünyada savaş ya da açlıkla mücadele etmek zorunda kalan çocuklar için bu koşulları yok etmek için hazırlanmıştır. Günümüzde çocuk haklarının yüzlerce kez hatta ve hatta binlerce kez suistimal edildiğine şahit olsak da tarih boyunca tüm toplumlar tarafından en geniş çapta kabul edilen anlaşma Çocuk Haklarına Dair Sözleşmedir. Tabii Suriye’deki iç savaştan kaçmak için umuda yolculuk yapan ailesiyle birlikte bindiği botun batması sonucu cansız bedeni Bodrum kıyılarına vuran minik Aylan’a tanınmayan yaşama hakkının bedelinin kim tarafından ödeneceği bilinmez ama çocuk hakları aslında 20 Kasım 1989 yılından itibaren yasalarca koruma altına alınmıştır. Bu tarih her yıl tüm dünyada Çocuk Hakları Günü olarak kutlansa da hala Afrika’da açlıkla mücadele eden, Orta Doğu’da silahların gölgesinde yaşayan ya da o silahlara hedef olan çocukların haklarının nasıl korunacağı hakkında henüz bir çalışma net bir şekilde ortaya konmadı.

Türkiye’de Çocuk Hakları Sözleşmesi ne zaman imzalandı?

Dünya’da 20 Kasım 1989 yılında kabul edilen Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Türkiye’de 1990 yılında imzalandı. Çocuk hakları sözleşmesinde, nerede doğduklarına, kimliklerine, cinsiyetlerine, dinlerine ya da kökenlerine bakılmaksızın bütün hakları tanımlanır.

Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ana maddeleri nelerdir?

Çocuk Haklarına Dair Sözleşme reşit olma yani 18 yaş altındaki tüm çocuklara tanımlanır. Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ana maddeleri ise kabaca şöyle özetlenebilir:

– Anne-baba rolü ve sorumluluğu yerine getirilmelidir. Bunun ihlalinde devlet bu rolü ve sorumluluğu almalıdır.

– Bir isme ve bir vatandaşlığa sahip olma ve korunma hakkı

– Yaşama ve gelişme hakkı

– Sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı

– Eğitime erişim hakkı

– İnsana yakışır bir yaşam standardına erişim hakkı

– İfade özgürlüğü hakkı

– Eğlenme, dinlenme ve kültürel etkinlikler hakkı,

– İfade özgürlüğü hakkı gibi maddelenebilir.

Bir çok maddesi bulunan sözleşmeyi çocuklarınıza anlatmayı, sizin bile bu haklardan herhangi birini ihlal etmeniz durumunda onlara haklarını aramaları gerektiğini ve dünyanın neresinden olursa olsun tüm çocukların haklarını kendi hakkı gibi koruması gerektiğini anlatmayı unutmayın. Çocukluk çağının şiddet uygulayabileceğiniz sessiz insanlar olmadığını, belki de toplumu değiştirebilecek bir birey olabilmenin ilk adımının atıldığı dönem olduğunu asla aklınızdan çıkarmayın.