Braille alfabesi nedir?
Görme engellilerin okuyup yazabilmesini sağlayarak insanlığa insanlık katmış olan Braille alfabesi nedir? Louis Braille isimli güzel bir zat tarafından 1821 yılında geliştirilmiş olan alfabe gözleri görmeyen insanların da okuyabilmesini sağlamıştır. Braille bu alfabeyi geliştirirken iki kolon taşıyan dikdörtgen bir düzen üzerine dizilmiş altı kabartılmış noktalar koydu. Bu noktalarda her iki kolonda üç nokta bulunur. Noktalar altmış dört farklı kombinasyondan birini oluşturacak şekilde farklı durumlarda dizilir. Bu harfleri isimlendirmek için noktalar pozisyon yerlerine göre şöyle söylenir: Yukarıdan aşağıya sol yanda 1’den 3’e kadar, sağ ve sol yandan birinci.
Braille alfabesini kim istedi?
Braille alfabesi askerlerin gece karanlığında askerlerin anlaşabilmesi için geliştirilmesi istenmişti. Bunu isteyen komutanı aslında onu ‘Para, Para, Para’ cümlesiyle de tanıyoruz. Evet Napoleon, askerlerinin savaşlarda başarı sağlaması için karanlıkta dahi haberleşmesi adına böyle bir yöntem geliştirmek istemişti. Bu talep önce Charles Barbier’e götürülmüş ancak kendisinin yaptığı sistem çok karmaşık olduğu ve askerlerin bir türlü bu yöntemi öğrenemediği gerçeği nedeniyle reddedilmişti. Barbier, Paris Milli Enstitüsü’nde körler bölümünde Louis Braille ile tanıştı. Alfabeyi yapamadığını anlatan Barbier’in eksikliğinin parmaklarını hareket ettirmedikçe anlaşılmaması olduğunu söyledi. Bu buluş yani Barbier’in alfabesinde yapılan değişiklik kör alfabesinde devrim etkisi yaratan 6’lı nokta sistemi oldu.
Türkçe Braille alfabesinin farkı ne?
Türkçe’de olan bazı harfler orijinal Braille alfabesinde olmadığından bu harfler eklenti yapılarak ayrı şekilde yansıtılmıştır. Türkçe Braille alfabesinde ö,ü,ç,ğ,ş gibi harfler İngilizce’nin ch,gh,sh formlarına yakın bir şekilde yapılmıştır. Günümüz teknolojisinde de görme engellilerin kolay bilgisayar ve telefon kullanımı için farklı çözüm yöntemleri üretilmiştir. Örneğin bilgisayarlardaki tuş takımında 5 rakamındaki çizgi, yine bilgisayar klavyesindeki ‘j,f’ harfindeki çizgi de görme engellilerin teknolojiyi rahat kullanması açısından geliştirilmiştir. Ayrıca Braille alfabesi görme engelliler için üretilen klavyelerde de kullanılıyor. Braille alfabesinden önce de Suriyeli olan Profesör Zain-Din el Hamidi’nin notlarını tutabilmek, kitaplarını yazabilmek için geliştirdiği bir sistem vardı. Braille alfabesinden 600 yıl önce kullanılan bu alfabeyi kullanan Profesör Hamidi, doğduktan bir süre sonra görme yetisini kaybetmişti. Bu nedenle kendi hazırladığı alfabeye çevirttiği kitaplar sayesinde ismini tarihe yazmayı başarmıştı.