Balkanlardan kalma bin yıllık bir gelenek olarak kutlanan ve kutlanış şekli itibariyle Hristiyanların cadılar bayramını hatırlatan bocuk gecesi nedir? Her yıl 6 Ocak tarihinde, Edirne’nin Keşan’a bağlı Çamlıca köyünde kutlana bocuk gecesi aslında binlerce yıllık bir geleneğin günümüze uzanışı. Daha çok korkulan, korkulması gereken bir gece olarak bilinen bocuk gecesinin bilinen geçmişi antik çağlara kadar dayanıyor.
Bocuk Gecesi Neden Kutlanır?
Bocuk gecesinin hikayesi ise oldukça ilginç. Ortadoksların mesihin vaftizini kutladıkları gece olan 6 ocak gecesi, bocuk domuzu adı verilen domuzların kesilerek yendiği bir gece olarak tarihte geçiyor. Bu gecede ortadokslara bölge müslümanları da eşlik ederek bir araya gelindiği, birlikte oyunlar oynandığı, maniler okunduğu rivayetler arasında. Yine bir rivayete göre bir takım kişiler bu geceye özel olarak bol bol cadı kılığına girip insanları korkutmaya başlıyor. Bu grubun varlığı halk arasında bocuk karısı ya da bocuk cadısı adı verilen bir cadının gezdiği inanışının doğmasına sebep oluyor. Sözde cadı 6 Ocak gecesi bölgeyi gezerek ahırlara giriyor ve yeni doğum yapmış ineklerin sütlerini içiyor. Halk bocuk cadısı tarafından emilen ineğin bir daha süt vermeyeceğini düşündüğü için buna önlem almak istiyor. Herkes 6 Ocak gecesi bocuk cadısının en sevdiği yiyecek olan kabak tatlısı pişirip ahırın çatısına bırakıyor ve gece cadının gelip süt emmek yerine tatlıyı yiyeceğine inanıyor.
Bir Orta Balkan kültürü geleneği olarak bilinen bocuk gecesi, kimi inanışlara göre ise evin bereketinin bol olması, sağlık ve sıhhat dilenmesi için kutlanıyor. Ayrıca bocuk gecesi kışın en sert gecesini bir arada geçirmeyi, kötülüklere karşı bir güç oluşturarak korunmayı, dayanıklılık kazanmayı amaçlıyor. Bocuk gecesinin en önemli ritüeli her evde mutlaka kabak tatlısının pişirilmesi ve evdeki her bireyin tatlıdan bir lokma bile olsa yemesi. İnanışa göre kabak pişirilen ve yenilen eve hiçbir kötülük giremiyor, cadılar bu evlere zarar veremiyor.
Günümüzde maskeler takılarak, beyaz cadı kıyafetleri giyilerek kutlanan bocuk gecesi, Çamlıca köyü ekonomisine de katkı sağlamakla beraber bölge halkının en büyük eğlence kaynaklarından biri.